የውሃ ኡደት (Water cycle)
እንዴት ናችሁ ልጆችዬ? መምህርት ኤደን ነኝ!
ዛሬ እጅግ በጣም አስደናቂ የሆነ ነገር ላስተምራችሁ ነው።
በየቀኑ የምንጠቀመው ውሃ ከየት እንደሚመጣ, እንዴት እንደሚመረት አስባችሁት ታውቃላችሁ?
ካላወቃችሁ ዛሬ ላሳውቃችሁ ነው! ስለዚህ አብራችሁኝ ቆዩ እሺ!
ጸሀይ በምድር ላይ ስታበራ እና ስታቃጥለን እንስሳት እና ሰዎች ሮጠን እንጠለላለን ከፈለግን ደግሞ ሻወር እንወስድና ቅዝቅዝ እንላለን አይደል?
ባህር, ወንዝ, ሀይቅ እና ሌሎችም የውሃ አካላት ግን የትም ስለማይሄዱ የጸሀይ ብርሃን በደንብ ያቃጥላቸው እና እየተነኑ እንደ ጭስ ሆነው ወደ ሰማይ መሄድ ይጀምራሉ።
ልጆችዬ? ትነት በእንግሊዝኛ Evaporation ተብሎ ነው እሺ የሚጠራው ሲነበብ ደግሞ
"ኢ ቫ ፖ ሬ ሽ ን" ተብሎ ነው!
አያችሁት ውሃው እየተነነ ወደሰማይ ሲሄድ?
ከዛን በኋላ የተነነው ውሃ ወደ ሰማይ ወጥቶ ወጥቶ እየተጠራቀመ ጥጥ የመሰለ ነጭ ጉም ወይንም ደመና ይሰራል።
ከዛ አሁንም መሬት ላይ ያለው ውሃ እየተነነ ሲሄድ ሰማይ ላይ ያለው ደመና በጣጣጣጣጣም ተጠራቅሞ ይበዛና ሲቀዘቅዝ ጊዜ ተመልሶ ውሃ መሆን ይጀምራል።
በሙቀት ተኖ ጭስ የሆነው ውሃ በቅዝቃዜ ተመልሶ ውሃ ሲሆን በእንግሊዘኛ Condensation ይባላል። አነባበቡ ደግሞ
"ኮ ን ደ ን ሴ ሽ ን" ተብሎ ነው እሺ ልጆችዬ!
ከዛም ከጭስነት ቀዝቅዞ ደመና የሆነው ውሃ አሁንም ሲቀዘቅዝ ዝናብ ይሆን እና ወደምድር ይዘንባል!
ደመናው በጣም ከቀዘቀዘ በረዶ (በእንግሊዝኛ Snow) ሆኖ ሲዘንብ...
እጅግ በጣም ከቀዘቀዘ ደግሞ ጠጣር በረዶ (በእንግሊዝኛ Hail) ሆኖ ይዘንባል።
ከዘነበው ውሃ ግማሹ ተመልሶ ወደ ወንዝ, ሀይቅ, እና ባህር ሲገባ ሌላው ደግሞ ወደ መሬት ውስጥ ይሰርግ እና የመሬት ውሃ ይሆናል!
የውሃ ጉድጓድ ተቆፍሮ ውሃ ሲቀዳ አይታችሁ አታውቁም? እሱ ማለት ወደ መሬት ሰርጎ የገባው ውሃ ነው ማለት ነው!
ከዛ የዘነበው ውሃ ተመልሶ በጸሀይ ሲሞቅ ይተን እና ደመና ይሆናል ማለት ነው! እናም የውሃ ኡደት (በእንግሊዝኛ Water Cycle) እንዲህ እያለ ይቀጥላል።
ስለዚህ ልጆችዬ እያንዳንዷ የምታይዋት የውሃ ጠብታ አሰደናቂ ጉዞን አድርጋ ነው እኛጋ የምትደርሰው እሺ!
